کشاورزی معیشتی در منزل

در این مطلب با یکی از بهترین و جذابترین ویژگی‌های خانه‌های زیست‌شهر مولّد یعنی کشاورزی خانگی آشنا می‌شوید. خانه های زیست‌شهر به علت بهره‌مندی از فضای وسیع، امکان راه‌اندازی کشاورزی کوچک مقیاس را در خود دارد.

یکی از روندهای جهانی که در ایران نیز بسیار پذیرفته شده و فراگیر است، احتراز از زمین‌های خُرد و تلاش برای تجمیع آنها در قالب زمین‌های متمرکز و وسیع است.

کشاورزی معیشتی در منزل

دلیل اصلی این کار، افزایش بهره‌وری در زمین‌های بزرگ بیان شده است؛ حال آنکه بررسی تجاربی همچون داچاها در روسیه، خلاف این ادعا را نشان میدهد.
جالب اینجاست که بررسی آمار زراعت و باغداری کشور خودمان نیز، نشان دهنده‌ی بهره‌وری بالاتر اراضی زراعی خرد نسبت به اراضی زراعی بزرگ است. جدول زیر میزان بهره وری طبقات اراضی مختلف را به صورت مقایسه ای نشان می‌دهد. (واحد: تن در هکتار)

 بنابراین در طرح زیست‌شهر، کشاورزی در قالب اراضی خرد و در تلفیق با محیط مسکونی در نظر گرفته شده است. این طرح می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد.

۱- کاهش آب مصرفی کشاورزی به کمک بازچرخانی آب از بخش مسکونی به بخش کشاورزی (بازیافت آب خاکستری) این موضوع با توجه به قرارگیری ایران در اقلیم خشک، واجد اهمیت فراوان است.

کشاورزی معیشتی در منزل

۲- امکان استفاده از منابع آبی خرد همچون جمع آوری و استحصال آب باران در اراضی کوچک مقیاس

۳- امکان تبدیل اعضای خانواده به نیروی مولّد، بر اثر نزدیکی محیط مسکونی به محیط کار

۴- افزایش بهره وری اراضی و امنیت غذایی کشور

۵- امکان افزایش پایداری خانواده‌ها و افزایش پدافند زیستی و پدافند غیرعامل و افزایش تاب‌آوری در برابر بلایای طبیعی و جنگ‌ها و تحریم‌ها

۶- مهیا شدن بستر برای افزایش کشت‌های ارگانیک و طبیعی و دوری از محصولات تراریخته و شیمیایی

۷- امکان بهره‌مندی از مواهب طبیعی به دلیل مجاورت مسکن با باغ و حیاط

خانه مولّد
پخش ویدیو

۸- اثرات تربیتی و سلامت جسمی و روحی به دلیل وجود بستری برای فعالیت فیزیکی روزانه

۹- کمک به خروج جریان تأمین مایحتاج غذایی از نظام سرمایه‌داری به نظام‌های مردم‌پایه

شایان ذکر است تکنیکی که در این اراضی و حتی اراضی بزرگ پیشنهاد می‌شود، تکنیک آبیاری زیرسطحی است. این روش در مقیاس‌های مختلف و برای گونه‌های متعددی همچون گندم، گوجه فرنگی، خیار، ذرت، انگور، دانه های روغنی، سبزیجات، سیفی‌جات، حبوباتی همچون ماش و … در قالب گلخانه، مزرعه و باغ مورد آزمایش قرار گرفته و بازدهی فوق العاده‌ای را در آزمایشات نشان داده است.

نکته مهم در این روش آبیاری، تجهیزات مورد استفاده است که در بعضی ابداعات و روش‌ها از لوله‌های سفالی و بدون احتیاج به پمپ آب استفاده شده است که هزینه‌ها را به شدت کاهش می‌دهد.

پخش ویدیو

در این فیلم، معرفی یک نمونه از روش‌های آبیاری زیرسطحی، که در مقیاس بزرگ طراحی و اجرا می‌شود را مشاهده می‌کنید. 

در این فیلم یک نمونه از تجهیزات جایگذاری لوله‌های آبیاری زیرسطحی را مشاهده می‌کنید

نتایج حاصله از آزمایشات آبیاری زیرسطحی، برای کشاورزی معیشتی در منزل و همچنین در مقیاس‌های بزرگتر چشم گیر، منحصر به فرد و تحول آفرین بودند و مزایای زیر را به دنبال داشتند:

۱. کاهش چشم گیر مصرف آب

۲. کمک به غنی شدن خاک و رشد میکروارگانیسم‌ها در آن که موجب افزایش کمی و کیفی محصول بدون استفاده از افزودنی‌های شیمیایی و سموم می‌گردد. این نکته به تنهایی کل اقتصاد کشاورزی رایج را متحول می‌کند؛ چرا که در کشاورزیِ سرمایه‌داری، با حذف وابستگی به خاک و طبیعت به دنبال بازاری‌کردنِ همه‌ی فعالیت‌ها و ملزومات کشاورزی هستند. در حالی که با غنی‌سازی طبیعت این چرخه‌ها به صورت طبیعی و بدون وابستگیِ بازاری، تداوم میابد.

۳. امکان کشت و کار در اراضی زراعی کم کیفیت

۴. آسان‌تر شدن کشاورزی با توجه به خشک بودن سطح خاک و کاهش رشد علف‌های هرز، کاهش رشد آفات و افزایش عمر باردهی گیاهان گلخانه‌ای

دکتر عباس جهانبخشمشاهده نوشته ها

او متولد 1358 در شهر اصفهان و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد معماری دانشگاه هنر تهران است. دوره دکتری خود را با گرایش معماری اسلامی در دانشگاه هنر اصفهان گذرانده و هم اکنون به عنوان عضو هیئت علمی این دانشگاه مشغول فعالیت است. وی همچین دارای تحصیل آزاد حوزوی در مدرسه علمیه مبارکه معصومیه قم بوده و ضمن شرکت در درس خارج فقه عمران شهری آیت الله اراکی به فعالیت های پژوهشی طراحی و گفتمان‌سازی در اندیشکده مطالعات راهبردی زیست شهر اسلامی و نهادهایی همچون فرهنگستان علوم اسلامی، کارگروه فقه نظام عمران شهری و ستاد راهبری معماری و شهرسازی مرکز مدیریت حوزه علمیه مشغول است. موضوع رساله دکتری ایشان نیز روش‌شناسی نظریه پردازی در علوم انسانی اسلامی بوده است.

۲ دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *